PARANIN ÖNEMİ
para |
PARANIN İŞLEVLERİ
Paranın işlevlerini kavrayabilmek için bir an için yaşadığımız toplumda
ve dünyada paranın olmadığını düşünelim. Karşılaşacağımız problemler bir, bir
kendiliğinden sıralanacaktır. Cebinde hiç parası olmayan birinin düşündüğü pek
çok şey yanında hatırlaması gereken bir konu da; cepteki veya hesaptaki para miktarının varlık sebebi; “emek”tir. Yani herkesin sahip olduğu
para miktarı, harcadığı emek miktarıdır. Ya da doğrusu budur. Buradan paranın
işlevlerine geçelim;
1 – Para bir değişim aracıdır: Piyasadaki mal ve
hizmetlerin en kolay şekilde el değiştirmesi görevini yapar.
Emeğimizin karşılığını alırken
yaşanacak zorluktan, günlük alışverişe kadar hemen her durumda çaresiz
kalınacaktı.Şöyle ki : Bilgisayar
üretiminde çalışıyoruz, Para olmadığı için ücretimiz bize bilgisayar olarak
verilse, ihtiyacımız olan gıda ve birkaç kitabı bulmak için kendilerinde fazla
gıda ve kitaplar bulunan kişileri bulmamız gerekiyordu. Bu örnekle her insanın
ihtiyacını karşılamak için takas sistemini kullanmamız gerekirdi ki bu da ilkel
toplumlarda kullanılmıştır.
2 – Para bir değer ölçüsüdür: Mal ve hizmetler arasında değişim oranının
belirlenmesinde para “en gerçeğe” yaklaşma imkanı sağlar. Üstteki örneğimize
devam edersek; Bizden bilgisayar alıp gıda ve kitap verecek kişiler bulduk, kaç
bilgisayara, ne kadar gıda ve kitap değiştirilirse doğru yapılmış olur sorusunu
cevaplamak zor olurdu. Demek ki para ile mal ve hizmetlerin gerçek değeri genelleştirilerek daha kolay
bulunuyor.
3 – Para servet biriktirme aracıdır: Üretilen malların tüketilmeyen kısımlarının
biriktirilmesi kolaylığı sağlar. Aynı örneğimizle, uzun yıllar çalıştığımız
işyerimizden elimizde yüzlerce bilgisayar kalsa bunları nasıl değerlendirirdik
? Ya da bir meyve üreticisi meyvelerini
ne yapacaktı ? Her ne kadar yastık altında saklanan paranın değeri düşecekse de
ikisi aynı şey değildir. Gerçek paranın, özellikleri içinde istikrarlı olması
da vardır o halde enflasyonu göz önünde bulundurmayacağız. Diğer bir deyişle
yok sayacağız. Şöyle ki takas ekonomisinde de arz yetersiz olursa fiyatlar
yükselecektir.
4 – Para ödemeleri erteleme Aracıdır: Ticari hayatın devam etmesi için
ödemeler hemen yapılamamaktadır . Ödemelerin ertelemesi de, çek, senet, gibi
kağıtlarla (para) üzerinden sağlanmaktadır.Çekle senetle veya taksitle satışlar
para olmasaydı mümkün olmayacaktı.
0 yorum:
Yorum Gönder